Alerji Deri Testleri - Astım Tedavisi
Astım (astma, bronşiyal astım) hastalığı toplumda %5-10 sıklıkta görülen ve nefes darlığı, hırıltı, öksürük atakları ile seyreden ciddi bir solunum sistem hastalığıdır. Ailesinde astım olanlarda ve alerji öyküsü olanlarda sıklığı artmaktadır, farklı coğrafi bölgelerde sıklığı değişebilir. Dünyada yaklaşık 300 milyon insanın astımdan etkilendiği düşünülmektedir. Özellikle endüstriyel bölgelerde, büyük metropollerde ve yirminci yüzyılın sonlarından itibaren artmaya başlamışken, son yıllarda etkili tedavi ve eğitim ile azalma eğilimine girdiği bilinmektedir. Son 20 yılda astım nedeniyle hastane yatışları ve ölüm oranlarında düşüş bildirilmektedir.
En önemli nedenleri çevresel tozlar, alerjenler, kimyasal maddeler, enfeksiyon ajanları, ev hayvanları ve reflü gibi hastalıklardır.
Tedavisi düzenli yapıldığı takdirde, bu tetikleyici ortamlardan da kaçınılırsa hastaların önemli bir kısmı tamamen iyileşebilir.
Alerjik astım ve alerjik olmayan astım diye iki gruba ayrılabilir. Alerjik astımın tanısında, diğer testlere ek olarak alerji deri testleri de kullanılır. Bu testler kliniğimizde de yapılmaktadır.
Alerji deri testleri, alerjik hastalıkların tanısında sık kullanılan yöntemlerdendir.
Kliniğimizde uzman doktor tarafından sık karşılaşılan alerjenlere karşı, hijyenik ortamda, başka bir laboratuvara gitmeden ve hızlı bir şekilde bu testler yapılmaktadır.
Hasta geldiğinde yaklaşık bir saat içinde tüm testleri, muayenesi, sonuç değerlendirmeleri ve tedavi düzenlemesi yapılabilmektedir.
Kliniğimizde testi yapılan alerjenler: Ev tozları, ot polenleri, mantar, kedi, köpek, kuş, arı, un, yumurta, soya, süt ve kuruyemişlerdir (20 adet).
Astım tedavisinde solunum yoluyla alınan (inhaler) ilaçların etkili bir şekilde kullanılması da tedavinin önemli bir unsurudur.
Ataklar şeklinde gelen öksürük, hırıltı, hışırtı, göğüste baskı-sıkışma hissi ve nefes darlığı olan hastaların astım yönünden kontrol edilmesi gerekir. Astımın tanısı solunum fonksiyon testleri, fizik muayene, öykü ve bazı basit testler ile kolayca konulabilir.
Alerjenden kaçınmak, mesleki tozlara maruziyetten uzaklaşmak, sigara kullanmamak, reflüyü engellemek, sık solunum yolu enfeksiyonu geçirmemek ve düzenli ilaç kullanmak tedavi konusunda yapılacak en önemli maddelerdir. Evde kedi, köpek, kuş gibi evcil hayvan beslenmesi de astım sıklığını arttıran etkenlerdendir. Bu hayvanların tüyleri, dışkıları ve havaya karışan tozları ortamdan astımlı hastanın solunum yollarına inhalasyon yoluyla alınmakta ve dakikalar içinde şikayetler ortaya çıkabilmektedir.
Kullanılacak ilaçlar tedavi ediciler ve şikayet gidericiler olmak üzere ikiye ayrılır. Hastalığın ağırlığına ve ciddiyetine göre tedavi belirlenir. Hastalar solunum yoluyla kullanılan inhaler ilaçların etkili kullanımı konusunda eğitilmeli ve takip edilmelidir. Tedaviye rağmen düzelme olmazsa, nabız hızlanırsa, kan oksijen değeri düşerse ve yardımcı solunum kas kullanımı başlarsa hastaneye yatırma konusunda takip etmek gerekir.
Astım hala önemli bir sağlık sorunudur. Ama hastalığın önlenmesi ve kontrolü için alınan önlemler başarılı gibi gözükmektedir, üstelik tedavide kullanılan ilaçların etkinliği de son derece yüksektir. O nedenle astımlı hastaların ilk yapması gereken şey sigara ve mesleki tozlar-gazlar gibi tetikleyicilerden uzak durmanın yanında düzenli olarak ilaç kullanmaktır. Çünkü astım ilaçlarının bir kısmı semptom giderici olmanın yanında, aynı zamanda tedavi edici ilaçlardır da. Yani düzenli kullanıldıkları takdirde bu ilaçlar hastanın astım atak sayılarını azaltır, şiddetli atakları önler ve nihayetinde semptomsuz hale getirebilir. Ama sık alevlenme geçiren, düzensiz ilaç kullanan ve ortamdaki tetikleyicilerden uzaklaşamayan hastalarda ilaçların etkinliği düşebileceği gibi, astım kalıcı da olabilir.
Bazen de astım hastaları uzun süre ilaç kullanmasına rağmen şikayetlerinde belirgin bir iyileşme olmayabilir. Bu durumda da ilaçların etkili kullanıldığının gözlenmesi, besin alerjisi, göstroözofajiyal reflü veya postnazal akıntı gibi sorunların olup olmadığının da incelenmesi gerekir.
Astımda ilaçlar genelde solunum yoluyla (puff, inhaler) verilmektedir. Çünkü solunum yoluyla verilen ilaçlar hem hızlı etki eder, hem düşük doz kullanılır, hem de diğer yöntemlere göre daha iyi etkilidir. İnhaler ilaç kullanımın en önemli dezavantajı bazı hastaların bu ilaçları tarif edildiği şekliyle kullanamamasıdır. Bu ilaçların derin nefes alırken ağıza sıkılması, 10-20 saniye kadar nefesin tutulması ve birkaç dakika sonra bu işlemin tekrarlanması gerekir. Hastaların ilaç kullanımını kolaylaştırmak için farklı inhaler ilaç yöntemleri geliştirilmiştir. Örneğin nebülizatör kullanımı, diskus, turbohaler gibi kuru toz inhalerlerin kullanımı bunlardan bazılarıdır.
Düzenli ilaç kullanan, sık solunum yolu enfeksiyonu gelişmeyen, tozlu bir işyerinde çalışmayan, kimyasallara maruz kalmayan, alerjisi olmayan ve sigara kullanmayan hastalar tedaviden çok fayda görür ve bu astım hastalarının yaklaşık yarısında tamamen ilaçsız takip edilebilecek kadar düzelme görülebilir.
Unutmayınız, astımlı olmak ömür boyu ilaç kullanmak anlamına gelmez.
Hasta eğitimi, tanının kesinleştirilmesi ve tedavinin düzenlenmesi için lütfen randevu alınız.